نوروفیدبک و اسکیزوفرنی

در میان کمبودهای مختلف عملکردی و علائم در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی، توهمات شنوایی کلامی (AVH) یکی از بیشترین و ویرانگرترین توهمات است. AVH با شنیدن صدا در غیاب یک محرک خارجی تعریف می‌شود، که اغلب همراه با پریشانی شدید و اختلال عملکرد اجتماعی در بیش از ۷۰ درصد بیماران مبتلا به روانگسیختگی است.

میزان بهبود علامت توسط گیرنده D2 محاصره شده در قسمت اول اسکیزوفرنیا در اپیزود اول ۶۵٪ باقی مانده است و تا ۲۴٪ بیماران اسکیزوفرنیا در قسمت اول با درمان اضافی کلوزاپین باقیمانده سمپ‌های مقاوم در برابر درمان باقیمانده، از جمله AVH  را تجربه می‌کنند.

در واقع داروهای ضد روان پریشی در ۳۰٪ بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی تأثیر کمی دارند یا هیچ تاثیری ندارند. علاوه بر این، کلوزاپین که آخرین داروی درمان اسکیزوفرنی مقاوم در برابر درمان است میل بسیار کمی برای گیرنده‌های دوپامین D2 (برخلاف داروهای معمولی)، که نشان می‌دهد آنتاگونیست دوپامین لزوما هدف اصلی درمان نیست.

در راستای این شواهد تجربی جدید ارائه شده نشان داده شده است که آسیب شناسی عصبی اسکیزوفرنی شامل شبکه‌های عصبی فراتر از مسیر subcortical دوپامینرژیک کلاسیک، مانند سیستم گاما آمینوبوتیریک اسیدرژیک (GABAergic) و گلوتاماترژیک می‌باشد.

در حال حاضر درمان اسکیزوفرنی نه تنها به تسکین علائم نیاز دارد، بلکه به تشخیص و مداخله به موقع و ترمیم عملکردهای شناختی و اجتماعی  نیازمند است تا بازگشت بیماران به جامعه امکان پذیر شود.

این مورد نیازمند به توسعه فرضیه‌های جدید در پاتوفیزیولوژی اسکیزوفرنی و تیره‌های جدیدی فراتر از داروهای روان پریشی است که مبتنی بر فرضیه دوپامین هستند.

یکی از چالش‌های درمانی در اسکیزوفرنی مقاوم در برابر درمان، کنترل ارادی علائم روان پریشی مانند AVH می‌باشد. در این راستا، آموزش نوروفیدبک (NFB) به عنوان یک رویکرد جدید در درمان اسکیزوفرنی توجه را به خود جلب کرده است.

پیشرفت‌های فناوری در علوم اعصاب محاسباتی امکان انجام NFB در زمان واقعی پیچیده را فراهم کرده است، روشی است که در آن فعالیت مغز از طریق خود تنظیمی تعدیل می‌شود تا عملکرد شناختی بهبود یابد و یا اینکه کاهش علائم اسکیزوفرنی، مانند AVH رخ دهد.

در تاریخچه الکتروانسفالوگرام (EEG) معمولاً برای NFB استفاده می‌شده است. با این حال، به دلیل کمبود در دستگاه‌ها و تجزیه و تحلیل تکنیک‌های فنی از کیفیت پایین رنج می‌برد. پیشرفت چشمگیری با ظهور MRI عملکردی (fMRI)، سیستم‌های EEG با عملکرد بالا و سیستم تصویر برداری مغناطیسی (MEG) به وجود آمده است.

مطالعات اخیر با استفاده از NFB در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی عمدتا با استفاده از سیستم‌های fMRI-NFB انجام شده است و درجاتی از اثر بخشی را نشان داده است.

با این حال، EEG و MEG یک مزیت آشکار در رابطه با وضوح زمانی درحد میلی ثانیه دارند، که برای NFB در زمان واقعی بسیار مهم است.

علاوه بر این، تجزیه و تحلیل زمان – فرکانس ارزیابی فعالیت مغز در فرکانس‌های خاص و توابع مربوطه در طول کار و استراحت را مهیا کرده است (فعالیت خود به خودی).

بنابراین ماهیت همیشه در حال تغییرAVH ، EEG مستقر در زمان واقعی / MEG بر مبنای NFB، علاوه بر fMRI-NFB، دارای پتانسیل برای مناسب‌ترین سیستم NFB به عنوان یک روش درمانی جایگزین برای AVH در بیماران اسکیزوفرنی است.

 

عملکردMRI  مبتنی بر آموزش نوروفیدبک برای توهم کلامی شنیداری:

شواهد ثابت وجود دارد که مناطق مربوط به توهم شنوایی، مانند superior temporal gyrus  (STG) و قشر شنیداری اولیه و ثانویه، در پاتوفیزیولوژی روانگسیختگی درگیر هستند.

تکنیک‌های تصویربرداری عصبی که اخیراً ایجاد شده است، شناسایی شبکه‌های عملکردی مرتبط با AVH را امکان پذیر می‌کند، که شامل مناطق شنوایی و مربوط به زبان در STG و شکنج جداری (IPG)، مناطق مربوط به گفتار در شکنج پیشانی تحتانی(IFG)، ناحیه هیپوکامپ و پاراهیپوکامپ و قشر سینگولات قدامی (ACC) است.

چندین مطالعه و متاآنالیز انجام شده نشان داد ه است هنگامی که بیماران اسکیزوفرنی در حال تجربه AVH هستند، فعالیت ST افزایش می‌یابد.

اوریوف و همکاران گزارش دادند که بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی طی بیش از چهار جلسه در طول یک دوره آموزش fMRI-NFB  در ۲ هفته‌، بیش فعالی چپ STG را تنظیم کردند. علاوه بر این، تنظیم فعالیت STG سمت چپ با افزایش اتصال عملکرد بین STG چپ، IFG چپ و IPG (جلو) و مناطق زبانی همراه شد و این افزایش با کاهش شدت AVH همراه بود.

 

مترجم: حسن فاضل

دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی

دیدگاهتان را بنویسید