درمان عدم تمرکز با نوروفیدبک یکی از روشهای جدید و جذاب برای بر طرف کردن مشکل نداشتن تمرکز در اشخاص است.
تحقیقات نشان داده، برای درمان عدم تمرکز و یا افزایش تمرکز نوروفیدبک میتواند به شخص کمک زیادی کند. با کمک این تکنیک به مغز یاد میدهند که چگونه باید تمرکز کند و باعث افزایش توانایی توجه کردن، دقت بهتر، حواس پرتی کمتر، بهبود مهارتهای اجتماعی و.. میشود.
اگر با مفهوم نوروفیدبک و این روش درمانی آشنایی ندارید، میتوانید قبل از خواندن این مقاله به کمک سری مقالات زیر با نوروفیدبک آشنا شوید.
عدم تمرکز یا حواسپرتی
برای آشنایی با تکنیک درمان عدم تمرکز با نوروفیدبک بهتر است، ابتدا کمی با مشکل عدم تمرکز یا همان اصطلاح که عموم مردم میگویند یعنی حواس پرتی آشنا شویم؟
امروزه اکثر افراد معمولاً چندین کار را به طور همزمان انجام میدهند. چندشغله بودن، مسئولیتهای خانه و خانواده، وظایف شخصی و مشکلات دیگر ذهن افراد را بیش از حد مشغول کرده و باعث شده هوشیار ماندن و تمرکز کردن کاری سختتر از قبل شود.
به همین دلیل حواسپرتی یا نداشتن تمرکز این روزها برای خیلی از اشخاص تبدیل به یک مشکل بزرگ و اساسی شده، طوری که مسائل تحصیلی و کاری و اجتماعی فرد را تحت تأثیر قرار میدهد.
احتمالاً خیلی از ما با چالش تمرکز نداشتن روی کاری که در حال انجام آن هستیم مواجه شدهایم. این امر باعث طولانی شدن کارها و تبدیل شدن یک کار کوتاه به یک فعالیت چند ساعته و عقب افتادن از کار و زندگی میشود. البته اگر این عدم تمرکز برای دانشآموزن و دانشجویان رخ دهد، مسئله خیلی جدیتر است و باعث افت تحصیلی در آنان میشود.
گاهی وجود فشارهای عصبی یا استرس نیز باعث میشود، افکار مختلف یا خاطرات به ذهن شما هجوم بیاورند و تمرکز خود را از دست دهید. البته عدم تمرکز در بعضی از افراد هم ممکن است به دلیل وجود اختلال در آنها باشد، اما این مشکل در افراد عادی نیز دیده میشود.
عدم تمرکز چیست؟
تمرکز یکی از حالتهای ذهن انسان است که در اصطلاح یعنی حفظ و نگهداری توجه و تمرکز حواس، روی موضوعی معین و خاص.
در حالت تمرکز باید قدرت بیرون کردن تمام فکرهای غیر لازم را داشته باشیم و بتوانیم سایر ایدهها و احساسات خارج از موضوع را از خود دور کنیم.
در واقع داشتن تمرکز یعنی به جای اینکه به موضوعات مختلف فکر کنیم و خود را بیدلیل درگیر کنیم، زمان و انرژی خود را تنها صرف انجام دادن یک کار کنیم.
بنابراین تعریف عدم تمرکز هم این است که، فرد نمیتواند توجه خود را روی یک موضوع یا فکر خاص ثابت نگاه دارد و توانایی کنترل و هدایت افکار در جهت خاص را ندارد. موضوعات دیگر حواس او را پرت میکنند. عدم تمرکز مشکلی گسترده میان انسانهاست که ربطی به سن، جنسیت و ملیت ندارد.
تمرکز گاهی ساده و گاهی سخت است. تمرکز در موضوعهایی که نیاز به تفکر و تجزیه و تحلیل دارند، مشکل و تمرکز در موضوعهایی که جنبه تفریحی و سرگرمی دارند، بسیار آسان است.
علت عدم تمرکز چیست؟
حواس پنجگانه ما مدام در حال دریافت اطلاعات در محیط اطراف است. گاهی اوقات نیاز داریم چند تا از این حواس را هم زمان روی یک موضوع خاص متمرکز کنیم. وقتی نتوانیم این کار را انجام دهیم، اصطلاحاً میگویم دچار حواسپرتی یا عدم تمرکز حواس شدهایم.
به طور کلی میتوان گفت عوامل درونی و بیرونی در عدم تمرکز حواس نقش دارند. حواس پرتی یا علت بیرونی و محیطی دارد و یا منشأ آن درونی و ذهنی است و علت آن از درون خود ما برمیخیزد.
عوامل عدم تمرکز درونی و ذهنی:
عوامل حواس پرتی درونی و ذهنی، اشکالات فکری انسان و اندیشههایی است که مانعی بر سر راه توجه و تمرکز ایجاد میکنند. از جمله عوامل درونی عدم تمرکز میتوان، به افکار، احساسات، ترسها، درد، رنج، غم، نگرانی، گرسنگی و تشنگی، خشم و شادی، سردرد و …اشاره کرد.
عوامل عدم تمرکز بیرونی و محیطی:
عوامل حواس پرتی بیرونی و محیطی، آنچه که به محیط پیرامون فرد ارتباط پیدا میکند و یا تحریکات غیر عادی که توسط حواس مختلف انسان ایجاد میشوند. مانند نور شدید و نور ضعیف، صداهای ناهنجار، روشن بودن رسانهای صوتی و تصویری و هر آنچه که توسط حواس پنجگانه از محیط دریافت میشود میتوان اشاره کرد.
درمان عدم تمرکز با نوروفیدبک
داشتن تمرکز و ذهن روشن برای یادگیری و مهارتهای زندگی بسیار مؤثر و مهم است. تمرکز یک فرایند آگاهانه و عمدی است. یعنی شما هر وقت بخواهید باید بتوانید روی موضوع یا کار مورد نظر خود تمرکز کنید. پس اگر این مهارت را ندارید، میتوانید با روشهای کمکی و یا درمانی افزایش تمرکز این توانایی را در خودتان افزایش دهید.
کنترل ذهن برای بعضی افراد ساده و برای بعضی افراد هم سخت و گاهی طاقتفرسا است. افراد در دسته دوم برای دست یافتن به تمرکز نیاز به آموزش و تمرین دارند.
نکته مهمتر این است که داشتن تمرکز برای کودکان بسیار مهم و حیاتی است. زیرا فرایند یادگیری به طور مستقیم به تمرکز در کودکان مربوط است و عدم تمرکز میزان یادگیری را پایین میآورد و باعث افت تحصیلی کودک میشود.
بسیاری از جنبههای عملکرد مغز برای تمرکز مؤثر هستند؛ بنابراین شما در فرایند درمان عدم تمرکز با مسئلهای پیچیده مواجه هستید. راههای درمانی زیادی برای افزایش تمرکز وجود دارد مانند: درمان با دارو، آموزش درمانی، مشاوره و…
اما در برخی از موارد دارو، کاری از پیش نمیبرد و یا عوارض جانبی نشان میدهد. در آموزش درمانی و مشاوره نیز گاهی شخص انگیزه و اراده کافی برای رعایت کردن دستورات و تمرینات مشاور را ندارد.
بنابراین باید از روشهای دیگری برای درمان استفاده کرد. نوروفیدبک یکی از بهترین، جدیدترین و کارآمدترین روش درمان عدم تمرکز در حال حاضر است.
نوروفیدبک علاوه بر اثرات درمانی که دارد، برای برخی کارکردهای مغز حالت ارتقا دهنده دارد. بسیاری از مدیران، دانش آموزان، ورزشکاران، دانشجویان و افراد زیاد دیگری هستند که در حرفه و رشته خود به افزایش تمرکز نیاز دارند. آنها برای بهتر کردن تمرکز و بالا بردن دقتشان از نوروفیدبک استفاده میکنند.
مکانیسم درمان عدم تمرکز با نوروفیدبک
درمان عدم تمرکز با نوروفیدبک مکانیسمی برای متعادل کردن قدرت مغز است که میتوان با کمک آن فعالیت مغز را بهبود داد. نوروفیدبک روشی نوین برای آموزش دادن به مغز است، تا یاد بگیرد چگونه کارکرد خود را تنظیم کند و به حالت متعادل درآید. به وسیله این روش شما به مغز خود آموزش میدهید که چطور امواج خود را کنترل کند.
آموزش مغز یک راه قدرتمند برای بهبود تمرکز میباشد. میتوان از نوروفیدبک برای تحریک و سرعت بخشیدن به مغز استفاده کرد و باعث بیدارشدن یا هوشیار شدن مغز شد. برای آن که بتوان نوروفیدبک را با توجه به نیازهای دقیق به کار برد، میتوان از نقشه مغزی استفاده کرد.
نوروفیدبک روشی است که در آن با استفاده از دستگاههای الکترونیکی بازخوردها و واکنشهای فیزیولوژیکی و غیر ارادی انسان به او شناسانده میشوند.
در این صورت فرد با استفاده از نوروفیدبک قادر خواهد بود که عوامل و ایراداتی که موجبات کاهش تمرکز و حواس پرتی در او میشوند را به تدریج حذف نموده و با جایگزین کردن اعمال دیگر تمرکز را بهبود داده و سبب ارتقای عملکردی مغز خود شود.
نوروفیدبک و عدم تمرکز
روش نوروفیدبک در درمان افراد مبتلا به حواس پرتی و نداشتن تمرکز کاربردی بسیار دارد و امروزه یکی از روشهای پرطرفدار حوزه پزشکی و روانشناسی برای درمان بسیاری از بیماریهای مرتبط با مغز است.
نوروفیدبک هیچگونه عوارضی بر فرد درمان شده برجای نمیگذارد و یک درمان غیر دارویی برای رفع اختلالهای تمرکز و یا کمبود توجه است.
در حال حاضر بیش از هزار مرکز در آمریکا جهت افزایش تواناییهای ذهنی و تقویت تمرکز و حافظه استفاده میشود.
همچنین تقریباً تمامی مراکز مهم و مؤثر دنیا مانند سازمان ناسا، بازیکنان تیمهای فوتبال لیگهای اروپا و مدیران شرکتهای بزرگ و بسیاری از مؤسسات آموزشی و کادر پزشکی و… از این روش جهت بهبود کارایی استفاده میکنند.
به تازگی نیز در ایران نوروفیدبک و بیوفیدبک جهت بسیاری از بازیکنان تیمهای شطرنج و تیر اندازی و توسط بسیاری از پزشکان و متخصصین و دانشجویان و محصلین در حال استفاده روز افزون میباشد.